A^escravidão^no^mundo^atlântico^não^impediu^as^pessoas^escravizadas^de^realizarem^qualquer^tipo^de^trabalho.^No^Brasil,^ao^abordarmos^o^tema^da^escravidão,^a^imagem^mais^recorrente^é^a^de^grandes^grupos^de^escravos^trabalhando^em^engenhos^de^açúcar^ou^fazendas^de^café.^No^entanto,^essa^cena^que^figura^na^memória^mostra^apenas^uma^face^das^experiências^das^pessoas^de^origem^africana^escravizadas^nas^Américas.^Qual^foi^a^experiência^das^que^viviam^em^núcleos^urbanos^portuários^associados^a^pequenas^e^médias^propriedades^rurais^que^abasteciam^o^mercado^interno,^como^era^o^caso^de^Desterro?
Talvez^o^visitante^se^surpreendesse^ao^se^deparar^com^tantos^cativos^circulando^pelas^ruas,^exercendo^uma^infinidade^de^serviços.^Eram^comuns^negociações^entre^senhores^e^escravos^que^permitiam^a^estes^últimos^andarem^livremente^pelas^ruas.^Assim,^mesmo^escravizados,^muitos^experimentaram^diferentes^graus^de^autonomia,^dependendo^da^negociação^de^trabalho^que^estabeleciam^com^seus^senhores.^Pelas^ruas^de^Desterro,^andavam^homens^e^mulheres^cativos^a^prestar^serviço^como^carregadores,^carroceiros,^pedreiros,^lavadeiras,^varredores^de^ruas,^domésticos,^acendedores^de^lampião,^chapeleiros,^sapateiros,^carregadores^de^água,^carregadores^de^dejetos,^chacareiros,^alfaiates,^hortelões,^prostitutas,^amas^de^leite,^roceiros,^costureiras,^entre^outros.^Alguns^trabalhavam^diretamente^para^seus^senhores,^outros^tinham^licença^para^trabalhar^“ao^ganho”,^isto^é,^alugar^seus^serviços^a^terceiros^e^pagar^a^seus^senhores^uma^soma^semanal.^Esse^sistema^permitia^aos^escravos^guardar^para^si^o^excedente^que^arrecadassem,^para^comprar^a^alforria.^Além^disso,^permitia-lhes^“viver^sobre^si”,^mantendo^moradias^simples^longe^dos^seus^senhores,^com^outros^escravos^ao^ganho,^com^libertos^ou^com^suas^famílias.
Era^bastante^comum^que^os^senhores^interessados^em^comprar,^vender^ou^alugar^escravos,^com^variadas^habilidades,^recorressem^aos^jornais.^Na^capital^da^Província,^os^interessados^poderiam^se^dirigir,^por^exemplo,^às^tipografias^do^jornal O^Novo^Íris,^no^número^25^da^Rua^do^Livramento,^paralela^à^rua^onde^se^localizava^a^Casa^de^Governo,^ou^ainda^procurar^os^editores^d'OArgos^ou^d'O^Despertador,^localizados,^respectivamente,^no^número^1^e^no^número^2^da^Rua^da^Trindade.